Dedektiflik Nedir?
Dedektiflik Nedir?
Dedektif denilince aklımıza Avrupa veya Amerika yapımı filmlerde gördüğümüz polis veya özel dedektifler gelir. Başka ülkelerde ister kamu ister özel alanda çalışsın, suç araştırması ve suçlu takibi konusunda çalışan kişilerin hepsine dedektif denilmektedir.
Ülkemizde dedektiflik hizmetleri henüz yabancı ülkelerdeki gibi kapsamlı düzenlemelere konu olmamıştır. Birkaç yüzyıldır özel dedektiflik kurumları bulunan Avrupa ve Amerika’nın aksine, Türkiye’de hala dedektiflik hizmetleri konusunda açık bir yasal düzenleme yürürlüğe konulmamıştır. 1994 yılında hazırlanarak T.B. M.M. Genel Kurulu tarafından onaylanan 3963 Sayılı Özel dedektiflik Kanunu, dönemin Cumhurbaşkanı tarafından bazı maddelerinin tekrar görüşülmesi için meclise iade edilmiş, o tarihten sonra birkaç kez meclis gündemine gelmişse de kanuna son hali verilerek yürürlüğe sokulamamıştır.
Ancak 1994 yılından bu yana ülkemizde faaliyet göstermeye başlayan özel dedektiflik bürolarının çalışma koşullarının düzenlenmesi ve meslek etiklerinin belirlenmesi amacıyla Özel Dedektifler Derneği kurulmuş ve tüm dedektiflik şirketlerinin bu derneğe üye olması zorunlu tutulmuştur. Özel Dedektifler Derneği, IKD – Uluslararası Özel Dedektifler Dernekleri Federasyonu’na bağlı faaliyet gösteren bir kuruluş olup, meslek kuralları ve etik ilkeleri konusunda dayanışma içindedir. Yine Özel Dedektifler Derneği tarafından hazırlanan Özel Dedektiflik Etik Kurallar Yönetmeliği, uluslararası özel dedektiflik hizmetleri ile paralel bir düzenleme içermektedir.
Dedektif; ilgili kişinin ihtiyaç duyduğu bir konuda kişisel çalışması ile bilgi ve belge toplayan, araştırma yapan ve – yasal sınırlarda – bunları doküman haline getirerek müşteriye sunan serbest meslek erbabıdır.
Kanuna ve ahlaka aykırı olmadığı sürece özel dedektifler her konuda bilgi ve belge toplayabilir, kamuya açık alanlarda görüntüleme ve kayıt yapabilir, kişisel belgeleri ilgili kurum ve kuruluşlardan alabilir, müşterinin ihtiyacı olan belgelerin mahkemeye sunulacak şekilde hazırlanmasını sağlayabilir.
İster bir kişi ister bir şirket veya kurum hakkında olsun, yasalara uygun olduğu sürece her türlü bilgi ve belge özel dedektifler tarafından toplanabilecektir. Özel dedektifler insan haklarına ve kişisel alanlara saygı çerçevesinde kolluk kuvvetlerine ve yargı makamlarının çalışmalarına katkı sunabilir ve dayanışma içinde çalışabilirler. Önemli olan etik değerler ve ahlaki kurallara uygun şekilde davranılmasıdır.
